Bu İstanbul şehri ki eşsiz güzelliktedir. Tek bir parça taşına Acem diyarı feda edilir. İki deniz (Marmara ve Karadeniz) arasında başlı başına bir cevher (olan bu yer), dünyayı aydınlatan güneşle kıyaslansa yaraşır. (Öyle) bir nimetler kaynağı ki onun cevheri ikbal; (öyle) bir irem bağı (cennet bahçesi) ki onun gülü izzet ve yücelik. Altında mıdır üstünde midir yüce cennet? Hakikaten bu nasıl bir hâl, suyu da havası da ne hoş! Her bahçesi letafetli, güzel bir çimenlik yer; her köşesi sefa ve feyzle dolu bir meclis. İnsafa sığmaz onu dünyaya değişmek; gül bahçelerini cennete benzetmek gibi hatadır bu. Herkes orada muradına erişir; bu sebeple dergâhları ümitli kimselerin sığınağıdır. Bilgi, hüner kumaşı satılır çarşılarında; hüner pazarı, ulema ve ilim kaynağıdır. Camilerinin her biri bir tecelli dağı; oradaki dua mihrabı melek kaşı gibi. Mescidlerinin her biri nurlar denizi; kandilleri (aydınlatan lambaları) ay gibi ışıl ışıl. Çeşme başları insana can bahşeder, hayat verir; hamamları ruha sefa, bedene şifadır. Halkının tavırları hep beğenilip kabul görürken gönül çelen dilberi için derler ki biraz sevgisiz ve vefasızdır. Hele şimdilerde yapılan yeni eğlence merasimi meclislerinin vasıfları (aman aman), başka kitap olsa (ayrıca anlatılsa) yaraşır. İsmi gibi hem “sa‘d” kutlu hem “âbâd” mamur olan o (Sadâbâd köşkü), İstanbul’a övünç sermayesi olsa yerindedir. Dağları, bağları, köşkleri sanki bütünüyle “şevkutarab” şevk ve coşkunluk, zevk ve sefadır. İstanbul’un vasıflarını anlatmak ne mümkün; maksadımız ancak lütufkâr sadrazamı (İbrahim Paşa) övmek (daha doğrusu asıl lütuf sahibi Allah’ı senadır/medihtir).